Friðlýsa minjar 22 fornbýla í Þjórsárdal

Lilja Alfreðsdóttir mennta- og menningarmálaráðherra staðfesti í dag friðlýsingu menningarlandslags í Þjórsárdal í Árnessýslu. Friðlýsingin sameinar minjar 22 fornbýla í Þjórsárdal sem eina heild, auk umhverfis þeirra og annarra fornminjar á svæðinu og er ætlað að standa vörð um þau verðmæti sem felast menningarlandslagi dalsins. 

Í tilkynningu frá ráðuneytinu kemur fram að Þjórsárdalur geymi einstakar minjar sem spanni tímabilið frá landnámi fram á miðaldir og að svæðið sé lítt lítt snortið af síðari tíma framkvæmdum. „Dalurinn hefur ótvírætt rannsóknargildi fyrir fræðimenn enda má rekja upphaf nútíma fornleifarannsókna á Íslandi til viðamikilla rannsókna sem gerðar voru í dalnum árið 1939,“ segir þar jafnframt.

Haft er eftir Lilju að friðlýsingin sé ákveðið brautryðjendastarf í minjavernd hér á landi. „Fram til þessa höfum við einkum horft til þess að friðlýsa einstaka minjastaði en mikilvægt er einnig að horfa til samspils mannsins og náttúrunnar sem hann lifir og hrærist í og vernda þá sögu. Minjar í Þjórsárdal eru dýrmætar heimildir um líf forfeðra okkar og ég fagna því að þessi sögufrægi staður njóti nú aukinnar verndar sem ein minjaheild,“ er haft eftir Lilju.

Með friðlýsingu má skilgreina og móta stefnu um hvernig ýmiskonar framkvæmdir og nýting dalsins, s.s. búskapur, sauðfjárbeit, landgræðsla, skógrækt og ferðaþjónusta, geti farið saman við markvissa vernd menningarlandslags og uppfyllt kröfur um sjálfbærni. Sömuleiðis verður öll upplýsingagjöf og aðgerðir til að bæta aðgengi og upplifun ferðamanna af svæðinu markvissari, en nefna má að bæjarrústirnar sem rannsakaðar voru í Stöng árið 1939 voru fyrstu fornleifarnar á íslandi sem byggt var yfir og gerðar aðgengilegar almenningi.

• Blogga um frétt