Viðskipti innlent

Reynslumiklu flugfreyjurnar lögðu Icelandair

Kolbeinn Tumi Daðason skrifar
Guðlaug Líney Jóhannsdóttir er formaður Flugfreyjufélags Íslands.
Guðlaug Líney Jóhannsdóttir er formaður Flugfreyjufélags Íslands. Vísir/Vilhelm

Icelandair bar að fara eftir starfsaldri þegar félagið afturkallaði uppsagnir flugfreyja og flugþjóna rúmum þremur mánuðum eftir að fólkinu hafði verið sagt upp í apríl 2020.

Þetta er niðurstaða Félagsdóms sem kvað upp dóm sinn í dag. Icelandair braut þannig á 69 starfsmönnum þegar þeim var sagt upp störfum 27. apríl 2020 og afturkallaði uppsögnina 27. til 31. júlí sama ár og setti starfsfólkinu afarkosti.

Um var að ræða flugfreyjur með lengstan starfsaldur, sumar meira en þrjátíu ára reynslu.

Icelandair þarf að greiða 800 þúsund til Alþýðusambands Íslands sem sótti málið fyrir hönd Flugfreyjufélags Íslands.

897 sagt upp

Alþýðusamband Íslands höfðaði málið og krafðist að viðurkennt yrði fyrir dómi að Icelandair hefði borið að fara eftir starfsaldri þegar félagið afturkallaði uppsagnir flugfreyja og flugþjóna fyrrnefnda daga.

Í apríl 2020 voru tæplega eitt þúsund flugfreyjur og -þjónar starfandi hjá Icelandair. Voru þau öll félagsmenn í Flugfreyjufélaginu. Vegna heimsfaraldurs Covid-19 á fyrstu mánuðum ársins 2020 og aðgerða stjórnvalda til að hefta útbreiðsluna dróst rekstur Icelandair verulega saman.

Það var hinn 27. apríl sem Icelandair greip til hópuppsagnar og sagði upp 897 flugfreyjum og -þjónum frá og með 1. maí 2020 með samningsbundnum uppsagnarfresti. Fram kom í tilkynningu um starfslok að áunnið og ógreitt orlof yrði greitt með lokagreiðslu og að starfsmaður héldi áunnum afsláttarmiðafríðindum á uppsagnarfresti.

Boð barst í tölvupósti

Hinn 25. júní 2020 var kjarasamningur Flugfreyjufélagsins og Icelandair undirritaður. Í atkvæðagreiðslu þann 8. júlí var hann svo felldur. Tilkynnti Icelandair þann 17. júlí 2020 að félagið þyrfti að segja upp öllum flugfreyjum og flugþjónum sem enn störfuðu þar. Tekið var fram að formlegri vinnuskyldu lyki að morgni 20. júlí óháð uppsagnarfresti.

Með tölvupósti sem sendur var samdægurs tilkynnti Icelandair að uppsagnir sem hefðu verið kynntar tveimur dögum áður væru dregnar til baka og að vinnuskylda gilti áfram óbreytt.

Með tölvupósti Icelandair þann 27. júlí 2020 var kynnt að áhafnaþörf vegna ágúst og september gerði félaginu kleift að endurráða hluta starfsfólks og væri gert ráð fyrir tvö hundruð manns við störf þessa mánuði. Fram kom að boðið bærist með tölvupósti. Samdægurs barst tölvupóstur þar sem tilteknum flugfreyjum - og þjónum var boðið áframhaldandi starf hjá Icelandair frá og með 1. ágúst.

Tekið var fram að staðan sem viðkomandi hlyti ráðningu í myndi ráðast af þeim fjölda sem myndi þiggja endurráðningu og starfshlutfall þeirra. Þá sagði:

„Vinsamlegast staðfestu hvort þú þiggir eða afþakkir starfið með því að svara þessum pósti fyrir kl. 12:00 þriðjudaginn 28. júlí. Þiggir þú starfið munt þú fá senda staðfestingu um stöðu og starfshlutfall fyrir lok mánaðar til rafrænnar undirritunar.“

Þá kom fram að í ljósi sérstakra aðstæðna yrði hægt að óska eftir því að taka sumarorlof í ágúst, fresta úthlutun til vetrar eða fá orlof greitt út. Þeim sem óskuðu ekki eftir því yrði úthlutað sumarorlof í september. Gert var ráð fyrir að viðtakendur svöruðu könnun vegna óskar um orlof sem fylgdi í hlekk í póstinum.

Starfsaldur hafi ekki að öllu ráðið för

Hinn 29. júlí mun þeim flugfreyjum og -þjónum sem óskuðu eftir að starfa áfram hafa borist skjal titlað „Samkomulag um endurráðningu“. Þar var vísað til tölvupósts frá 27. júlí og tekið fram að viðkomandi væri boðið starf flugfreyju/flugþjóns hjá félaginu frá 1. ágúst 2020. Skjalið var undirritað af flugrekstrarstjóra stefnda.

Af hálfu Flugfreyjufélagsins var kannað hvaða starfsmönnum, sem sagt var upp með hópuppsögninni 27. apríl 2020, hefði verið boðið að halda áfram störfum hjá Icelandair.

Kom þá í ljós að starfsaldur hafði ekki að öllu leyti ráðið för og taldi stéttarfélagið að gengið hefði verið fram hjá tæplega sjötíu starfsmönnum að virtum starfsaldri.

Icelandair vísaði til þess að litið hefði verið til sjónarmiða sem tengdust frammistöðu auk starfsaldurs. Þá lagði Icelandair áherslu á að um endurráðningu hefði verið að ræða og félaginu heimilt að ákveða með hvaða hætti skyldi skipað í störfin.

Skylt að virða ákvæði um starfsaldur

Félagsdómur lagði til grundvallar, við mat á niðurstöðu sinni, að Icelandair hefði boðið hluta flugfreyjanna sem hafði áður verið sagt upp með hópuppsögninni að halda áfram störfum áður en þriggja mánaða uppsagnarfrestur var á enda.

Segir í dómnum að ástæða þessa muni hafa verið að Icelandair taldi sig þurfa á vinnuframlagi þeirra að halda og að kjarasamningur hefði náðst. Þar sem starfsmönnunum hefði verið sagt upp með bindandi hætti hefði félagið ekki getað afturkallað uppsögnina nema með samþykki starfsfólksins.

Því yrði að líta svo á að með tölvupóstinum 27. júlí 2020 hefði Icelandair kallað eftir slíku samþykki enda hefði starfsmönnum þá verið boðið að halda áfram störfum fyrir félagið og veittur frestur til að þiggja boðið.

Að mati félagsdóms er ekki unnt að fallast á þann málatilbúnað Icelandair að um endurráðningu óháð fyrri uppsögn hafi verið að ræða, enda var uppsagnarfrestur ekki liðinn og ráðningarsamband enn við lýði. Var því ekki fallist á að Icelandair hafi verið frjálst að ákveða í nafni stjórnunarréttar síns hvaða starfsmenn skyldu endurráðnir.

Þvert á móti telur Félagsdómur að um hafi verið að ræða afturköllun hópuppsagnar að hluta, á grunni breyttra forsendna fyrir uppsögninni, og að við þessar aðstæður hafi Icelandair verið skylt að virða ákvæði í kjarasamningi og fara eftir starfsaldri.

Var því fallist á kröfu Flugfreyjufélagsins.

Ljóst að Icelandair þurfi að bregðast við

Haukur Örn Birgisson, hæstaréttarlögmaður sem gætti hagsmuna Flugfreyjufélagsins, segir að nú liggi endanlega fyrir að Icelandair hafi brotið gegn kjarasamningsbundnum rétti flugfreyja þegar félagið ákvað að ganga framhjá tilteknum starfsmönnum við val á því hverjir myndu halda starfi sínu. Félaginu hafi borið að fara eftir starfsaldri og engu öðru.

„Nú þarf að meta næstu skref en ljóst er að Icelandair þarf að bregðast við með því að bæta flugfreyjunum þetta upp. Ég geri ráð fyrir að viðræður um það taki nú við.“

Fréttin hefur verið uppfærð.





Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur.

Fleiri fréttir

Sjá meira


×