Kona frá Ítalíu, búsett hér á landi, sem varð fyrir líkamsárás af hálfu fyrrverandi kærasta á heimili sínu, er afar ósátt við íslenskt dómskerfi.
Maðurinn var upphaflega sýknaður í héraði en í Landsrétti var hann dæmdur í þriggja mánaða skilorðsbundið fangelsi. Einn dómari, Símon Sigvaldason, skilað þar sératkvæði og taldi ástæðu til að maðurinn myndi fá tólf mánaða dóm þar sem níu mánuðir væru skilorðsbundnir. Að mati Símonar var árásin „einkar ófyrirleitin“ og vísaði hann til að mynda í Samning Evrópuráðsins um forvarnir og baráttu gegn ofbeldi gegn konum og heimilisofbeldi, sem í daglegu tali er nefndur Istanbúlsamningurinn.
Hinir tveir dómararnir sem dæmdu í málinu í Landsrétti voru Jón Höskuldsson og Hildur Briem. Konan segir í samtali við DV að henni sé sérstaklega misboðið að kona hafi viljað að maðurinn fengi svona vægan dóm.
„Ekkert réttlæti fyrir konur“
„Dómskerfið hér á landi er greinilega gallað þegar það kemur svona vægur dómur fyrir þessa árás. Það er ekkert réttlæti fyrir konur. Hvað myndu þessir dómarar gera ef þetta kæmi fyrir börnin þeirra? Ég get ekki annað en velt fyrir mér hvort þetta hafi verið svona vægur dómur því ég er ekki íslensk en maðurinn er það. Ég er samt manneskja. Allir eiga að vera jafnir fyrir lögunum,“ segir hún.
Þrjú ár eru frá árásinni og gengur hún enn til sálfræðings til að vinna úr afleiðingunum. „Þessi árás mun fylgja mér allt mitt líf,“ segir hún. „Það skiptir máli fyrir samfélagið að þeir sem fremja svona glæpi þurfi að borga fyrir þá. Svo komst hann upp með að svara engum spurningum fyrir dómi. Mér finnst það líka alveg ótrúlegt. Ég vil bara fá réttlæti,“ segir hún.
Fullur afbrýðisemi
Konan bjó á Grundarfirði þegar árásin átti sér og hafði átt í sambandi við íslenskan mann sem var þar búsettur. Þau höfðu þekkst í tvö ár, verið saman af og til á þeim tíma, en hún hætti með honum 12. maí 2018 eftir alvarlegt rifrildi. Hann hafi alltaf verið mjög afbrýðisamur og sakað hana um að vera að sofa hjá mönnum sem hún var alls ekki að sofa hjá.
Aðfararnótt þriðjudagsins 15. maí 2018 kom hann drukkinn heim til konunnar og vakti hana með háværi banki. Hún endaði með því að opna dyrnar til að koma í veg fyrir að nágrannarnir vöknuðu við lætin. Maðurinn hafi þá viljað vita hver væri með henni inni í herbergi, en hún var ein í íbúðinni. Þá réðist hann á konuna, ýtti henni þannig að hún féll niður stiga, tók í hár hennar og skellti henni í vegg, skallaði hana í höfuðið og tók hana hálstaki með þeim afleiðingum að hún hlaut áverka víða á líkamanum, svo sem á hálsi, brjóstkassa, öxl og olnboga.
Lá blóðug á gólfinu
Konan náði síðan að komast undan manninum, upp á þriðju hæð þar sem hún bankaði hjá nágranna og þá fór maðurinn. Hún fór þá aftur inn í íbúðina sína og hringdi í nágrannann á þriðju hæðinni sem kom niður og hringdi í lögregluna.
Lögreglu barst tilkynning um ofbeldið klukkan tvö og læknir á bakvakt var kvaddur til sem mætti klukkan 2:50. Daginn eftir fór konan á lögreglustöðina og lagði fram kæru á hendur manninum vegna líkamsárásar og heimilisofbeldis.
Þegar lögregluskýrsla var tekin af manninum þann 11. júní neitaði hann sök en nýtti rétt sinn til að tjá sig ekki almennt um sakargiftir eða svara einstökum spurningum. Sama var uppi á teningnum fyrir dómi.
Nágranni lýsti því í dómsal að konan hefði vakið hann um miðja nótt þegar hún hringdi í hann grátandi og bað um hjálp. Þegar hann kom í íbúðina hennar lá hún blóðug á gólfinu, skjálfandi og grátandi. Hún hafi lýst því að ákærði maðurinn hafi ráðist á sig.
Þegar lögreglan mætti á vettvang var konan með frystivörur í pokum til að kæla bólgur á nokkrum stöðum.
„Gætir nokkurs ósamræmis“
Héraðsdómur Vesturlands kvað upp dóm í nóvember 2019 þar sem maðurinn var sýknaður.
Í niðurstöðu dómsins segir meðal annars:
„Að virtu framangreindu er það er mat dómsins að þótt framburður brotaþola fyrir dómi um framvindu atburða í greint hafi í sjálfu sér verið trúverðugur verður ekki fram hjá því litið að í honum gætir nokkurs ósamræmis gagnvart því sem hún hafði áður borið um hjá lögreglu, sem aftur rýrir óhjákvæmilega trúverðugleika hans og sönnunargildi. Þar sem framburður hennar fær ekki stuðning af öðrum gögnum en vottorði læknis um þá áverka sem greindust á henni þykir, gegn neitun ákærða, ekki komin fram nægileg sönnun, sem ekki verði vefengd með skynsamlegum rökum, um að ákærði hafi í greint sinn ráðist að brotaþola á þann hátt og með þeim afleiðingum sem í ákæru greinir. Verður ákærði því sýknaður af ákæru.“
Rýrir ekki trúverðugleika konunnar
Landsréttur kvað upp sinn dóm nú í sumar, þann 23. júní, þar sem maðurinn var dæmdur í þriggja mánaða fangelsi og níu mánaða skilorð.
Í niðurstöðu Landsréttar segir meðal annars:
„Lýsing brotaþola á atburðarásinni er í meginatriðum í innbyrðis samræmi þegar horft er til framburðar hennar hjá lögreglu, fyrir héraðsdómi og fyrir Landsrétti, og jafnframt til þess sem haft er eftir henni í frumskýrslu lögreglu og framburði vitna um frásögn hennar. Verður ekki undir það mat héraðsdóms tekið að það rýri trúverðugleika framburðar hennar að neinu marki þótt hún hafi ekki borið að öllu leyti á sama veg um það í hvaða röð einstakir þættir hinnar fjölþættu árásar áttu sér stað.
Hins vegar er tekið undir það mat héraðsdóms að framburður hennar sé í grunninn trúverðugur. Er ekkert fram komið sem varpað getur rýrð á framburð hennar.“
Afar löng málsmeðferð
Þá vekur Landsréttur sérstaka athygli á drætti við meðferð málsins:
„Það athugist að frá þingfestingu málsins í héraði 18. október 2018 og þar til hinn áfrýjaði dómur var kveðinn upp 9. nóvember 2019 leið meira en ár. Ákærði mætti ekki er málið var þingfest en af hans hálfu sótti þing lögmaður sem skipaður var verjandi hans. Fjórum vikum síðar mætti ákærði ásamt verjanda sínum, neitaði sök og hafnaði bótakröfu. Var verjanda veittur frestur til að leggja fram greinargerð til 5. febrúar 2019, en engra skýringa er getið í þingbók á svo löngum greinargerðarfresti.
Í þinghaldi þann dag var greinargerð ákærða lögð fram og málinu frestað ótiltekið til aðalmeðferðar. Aðalmeðferð málsins í héraði fór ekki fram fyrr en rúmum átta mánuðum síðar, 11. október 2019, og hafa engar skýringar komið fram á þeim drætti sem er úr hófi fram.“
